I-Gotu Kola: Izinzuzo, Imiphumela Engathandeki, kanye Nezidakamizwa

U-Kathy Wong unguchwepheshe wezokudla okunempilo kanye nokunakekelwa kwezempilo.Umsebenzi wakhe uvela njalo emithonjeni yezindaba efana neFirst For Women, Women’s World kanye neNatural Health.
U-Meredith Bull, ND, ungudokotela wezilwane onelayisense osebenza ezimele e-Los Angeles, eCalifornia.
I-Gotu kola (i-Centella asiatica) isitshalo esinamaqabunga ngokuvamile esisetshenziswa e-Asian cuisine futhi sinomlando omude wokusetshenziswa emithini yendabuko yamaShayina kanye nemithi ye-Ayurvedic.Lesi sitshalo esingapheli sitholakala ezindaweni ezingamaxhaphozi ezishisayo zaseNingizimu-mpumalanga ye-Asia futhi sivame ukusetshenziswa njengejusi, itiye, noma imifino enamaqabunga aluhlaza.
I-Gotu kola isetshenziselwa i-antibacterial, antidiabetic, anti-inflammatory, antidepressant, kanye nezakhiwo ezithuthukisa inkumbulo.Ithengiswa kakhulu njengesengezo sokudla ngendlela yama-capsules, izimpushana, izithako ezithathiwe, kanye namalungiselelo e-topical.
I-Gotu kola yaziwa nangokuthi i-swamp penny kanye ne-Indian penny.Emithini yendabuko yamaShayina, ibizwa ngokuthi i-ji xue sao, kanti emithini ye-Ayurvedic, ibizwa ngokuthi i-brahmi.
Phakathi kwabanye odokotela, i-gotu kola kukholakala ukuthi inezinzuzo eziningi zezempilo, kusukela ekwelapheni izifo (ezifana ne-herpes zoster) kuya ekuvimbeleni isifo se-Alzheimer, amahlule egazi, ngisho nokukhulelwa.
Kuthiwa i-coke isiza ekudambiseni ukukhathazeka, isifuba somoya, ukucindezeleka, isifo sikashukela, isifo sohudo, ukukhathala, ukungagayeki kahle kokudla kanye nezilonda zesisu.
Uma isetshenziswa ngesihloko, i-cola ingasiza ukusheshisa ukuphulukiswa kwesilonda futhi inciphise ukubukeka kwama-stretch marks nezibazi.
I-Gotu kola sekuyisikhathi eside isetshenziswa njengesithako se-herbal ukwelapha ukuphazamiseka kwemizwelo nokuthuthukisa inkumbulo.Nakuba imiphumela ixubile, kunobufakazi bezinzuzo ezithile eziqondile nezingaqondile.
Ukubuyekezwa kuka-2017 kwezifundo ezishicilelwe ku-Scientific Reports kwathola ubufakazi obuncane bokuthi u-Coke uthuthukise ukuqonda noma inkumbulo ngokuqondile, nakuba kubonakala sengathi ukwandisa ukuqapha nokunciphisa ukukhathazeka phakathi nehora.
I-Gotu kola ingashintsha umsebenzi we-neurotransmitter ebizwa ngokuthi i-gamma-aminobutyric acid (GABA).I-asidi yase-Asia kukholakala ukuthi idala lo mphumela.
Ngokuthonya indlela i-GABA ethathwa ngayo ubuchopho, i-asiatic acid ingadambisa ukukhathazeka ngaphandle kwemiphumela yokudambisa yezidakamizwa ze-GABA ze-agonist ezifana ne-amplim (zolpidem) ne-barbiturates.Kungase futhi kube nengxenye ekwelapheni ukucindezeleka, ukuqwasha, nokukhathala okungapheli.

Kunobunye ubufakazi bokuthi i-cola ingathuthukisa ukusakazwa kwegazi kubantu abane-venous insufficiency (CVI) engapheli.Ukungasebenzi kahle kwe-venous yisimo lapho izindonga kanye/noma ama-valve emithanjeni esemaphethelweni aphansi engasebenzi kahle, ukubuyisela igazi enhliziyweni ngendlela engafanele.

Ukubuyekezwa kwe-2013 yocwaningo lwaseMalaysian kwaphetha ngokuthi abantu asebekhulile abathola i-gotu kola bathola ukuthuthukiswa okuphawulekayo kwezimpawu ze-CVI, kuhlanganise nobunzima emilenzeni, ubuhlungu, nokuvuvukala (ukuvuvukala ngenxa yoketshezi nokuvuvukala).
Le miphumela kucatshangwa ukuthi ibangelwa izinhlanganisela ezibizwa nge-triterpenes, ezikhuthaza ukukhiqizwa kwe-glycosides yenhliziyo.I-Cardiac glycosides yizinhlanganisela eziphilayo ezandisa amandla nokufinyela kwenhliziyo.
Kunobunye ubufakazi bokuthi i-cola ingakwazi ukuzinzisa ama-fatty plaque emithanjeni yegazi, ivimbele ukuba ingawi futhi ibangele isifo senhliziyo noma unhlangothi.
Sekuyisikhathi eside odokotela bemithi besebenzisa amafutha okugcoba e-gotu kola ukuze bapholise izilonda.Ubufakazi bamanje bubonisa ukuthi i-triterpenoid ebizwa ngokuthi i-asiaticoside ivuselela ukukhiqizwa kwe-collagen futhi ikhuthaze ukuthuthukiswa kwemithambo yegazi emisha (i-angiogenesis) endaweni yokulimala.
Izimangalo zokuthi i-gotu kola ingakwazi ukwelapha izifo ezinjengochoko nomdlavuza ziyihaba kakhulu.Kodwa kunobunye ubufakazi bokuthi kungase kudingeke olunye ucwaningo.
ENingizimu-mpumalanga ye-Asia, i-gotu kola isetshenziselwa kokubili ukudla kanye nezinjongo zokwelapha.Njengelungu lomndeni we-parsley, i-cola iwumthombo omuhle wamavithamini namaminerali adingekayo ukuze kugcinwe impilo enhle.
Ngokuya kwe-International Journal of Food Research, amagremu angu-100 e-cola entsha aqukethe imisoco elandelayo futhi ahlangabezana nalokhu okulandelayo Okunconyiwe Kokudla Kokudla (RDI):
I-Gotu kola iphinde ibe umthombo omuhle we-fiber yokudla, ehlinzeka ngama-8% e-RDI kwabesifazane kanye no-5% kwabesilisa.
I-Gotu kola iyisithako esiyinhloko ezitsheni eziningi zaseNdiya, isi-Indonesia, isiMalaysian, isiVietnam nesiThai.Inokunambitheka okubabayo kanye nephunga elinotshani obuncane.I-Gotu kola, okungenye yezidlo ezithandwa kakhulu eSri Lanka, iyisithako esiyinhloko ku-gotu kola sambol, ehlanganisa amaqabunga e-gotu kola aqoshiwe no-anyanisi oluhlaza, ujusi we-lime, upelepele kanye nokhukhunathi ogayiwe.
Ibuye isetshenziswe kuma-Indian curries, amaroli emifino yaseVietnam, kanye nesaladi yaseMalaysia ebizwa ngokuthi i-pegaga.I-gotu kola entsha nayo ingenziwa ngejusi futhi ixutshwe namanzi noshukela ukuze abantu baseVietnam baphuze i-nuoc rau ma.

I-Fresh Gotu Kola inzima ukuyithola e-US ngaphandle kwezitolo ezikhethekile zegrosa.Lapho kuthengwa, amaqabunga e-lily amanzi kufanele abe luhlaza ngokugqamile, angabi nasici noma ashintshe umbala.Iziqu ziyadliwa, zifana ne-coriander.
I-Coke Coke Entsha izwela izinga lokushisa futhi uma ifriji lakho libanda kakhulu lizoba mnyama ngokushesha.Uma ungawasebenzisi ngaso leso sikhathi, ungabeka amakhambi engilazini yamanzi, uwamboze ngesikhwama sepulasitiki, ufake esiqandisini.I-Gotu Kola entsha ingagcinwa ngale ndlela kuze kube yisonto.
I-gotu kola eqoshiwe noma enejusi kufanele isetshenziswe ngokushesha njengoba ishubisa i-oxidize futhi ibe mnyama.
Izithasiselo ze-Gotu kola ziyatholakala ezitolo eziningi zokudla kwezempilo nezamakhambi.I-Gotu kola ingathathwa njenge-capsule, i-tincture, impushana, noma itiye.Amafutha aqukethe i-gotu kola angasetshenziswa ukwelapha amanxeba nezinye izinkinga zesikhumba.
Nakuba imiphumela engemihle ingavamile, abanye abantu abasebenzisa i-gotu kola bangase baphathwe yisisu, ikhanda elibuhlungu, nokozela.Ngenxa yokuthi i-gotu kola ingakhuphula ukuzwela kwakho elangeni, kubalulekile ukukhawulela ukuchayeka elangeni futhi usebenzise i-sunscreen ngaphandle.
I-Gotu kola igaywe esibindini.Uma unesifo sesibindi, kungcono ukugwema izithasiselo ze-gotu kola ukuze uvimbele ukulimala noma ukulimala okwengeziwe.Ukusetshenziswa isikhathi eside nakho kungabangela ubuthi besibindi.
Izingane, abesifazane abakhulelwe, nomama abancelisayo kufanele bagweme izithako ze-gotu kola ngenxa yokuntuleka kocwaningo.Akwaziwa ukuthi yiziphi ezinye izidakamizwa i-Gotu Kola engase ihlangane nazo.

Futhi qaphela ukuthi imiphumela edambisayo ye-cola ingase ithuthukiswe ngama-sedative noma utshwala.Gwema ukuthatha i-gotu kola nge-Ambien (zolpidem), i-Ativan (lorazepam), i-Donnatal (phenobarbital), i-Klonopin (i-clonazepam), noma amanye ama-sedative, njengoba lokhu kungase kubangele ukozela okukhulu.
Azikho iziqondiso zokusetshenziswa okufanele kwe-gotu kola ngezinjongo zokwelapha.Ngenxa yengozi yokulimala kwesibindi, lezi zithako zisetshenziselwa isikhashana kuphela.
Uma uhlela ukusebenzisa i-gotu kola noma ngezinjongo zokwelashwa, sicela uthintane nochwepheshe wakho wezempilo kuqala.Ukuzilapha ukugula kanye nokwenqaba ukunakekelwa okujwayelekile kungaba nemiphumela emibi kakhulu.
Izithako zokudla azidingi ucwaningo oluqinile nokuhlolwa njengezidakamizwa.Ngakho-ke, izinga lingahluka kakhulu.Nakuba abakhiqizi abaningi bamavithamini behambisa imikhiqizo yabo ngokuzithandela emikhakheni ezimele yesitifiketi njenge-United States Pharmacopeia (USP) ukuze ihlolwe.Abalimi bezitshalo abavamile ukwenza lokhu.
Ngokuqondene ne-gotu kola, lesi sitshalo saziwa ngokumunca izinsimbi ezisindayo noma ubuthi obusuka enhlabathini noma emanzini esikhula kuwo.Lokhu kudala ubungozi bezempilo ngenxa yokuntuleka kokuhlolwa kokuphepha, ikakhulukazi uma kukhulunywa ngemithi yaseShayina engenisiwe.
Ukuze uqinisekise ikhwalithi nokuphepha, thenga kuphela izithasiselo ezivela kubakhiqizi abahloniphekile obasekelayo imikhiqizo yabo.Uma umkhiqizo ulebulwe ngokuthi i-organic, qiniseka ukuthi i-ejensi enikeza izitifiketi ibhalisiwe noMnyango Wezolimo wase-United States (i-USDA).
Ibhalwe nguKathy Wong uKathy Wong uyisazi sezokudla kanye nochwepheshe bezempilo.Umsebenzi wakhe uvela njalo emithonjeni yezindaba efana neFirst For Women, Women’s World kanye neNatural Health.


Isikhathi sokuthumela: Sep-23-2022